Inaguráu’l 29 de xunetu de 2000 en Naraval (Tinéu), afayólu l’Asociación Cultural Conde de Campomanes, de Tinéu, y creólu l’Asociación Cultural Manxelón, de Naraval, de la que depende. Los sos finxos son l’estudiu y la caltenencia de testimonios venceyaos colos vaqueiros d’alzada, grupu social de ganaderos treshumantes que n’aportando’l bon tiempu marchaben de los puelos d’iviernu y xubíen pa les brañes asitiaes no alto los cordales.

Los puelos d’iviernu tomaben un terrén grande enforma (Llanera, Castrillón, Cuideiru, Valdés, Navia, Tinéu, Salas, etc.) y les brañes concentrábense nes tierres altes de Tinéu, Cangas del Narcea, Somiedu y L.laciana (Lleón). El mou de vida de los vaqueiros fizo que foren miraos como xente marxinao

El muséu tien dos sedes. La principal ta nel barriu de La Barzaniel.la, en Naraval. Aende amuésase un conxuntu d’edificaciones que correspuenden a la casa tradicional d’un aldeanu acomodáu: la vivienda, el payar y la panera. La vivienda tien dos andares y caltién les dependencies carauterístiques d’antaño colos muebles de so. Nel andar d’arriba allúgase la l.lariega o cocina, la salona y el cuarto la folga; nel d’abaxu, la corte. El payar ta nun edificiu separtáu de dos andares onde s’esponen la historia y les costumes de los vaqueiros d’alzada, asina como l’asitiamientu de los sos asentamientos de branu o brañes n’Asturies. El conxuntu complétase con una panera, llantada enriba d’un edificiu que fai de sala d’esposiciones temporales.

La otra sede del muséu ta na vieya braña de Folgueras del Ríu. Nella amuésase una casa vaqueira terrena cola so distribución y los sos muebles tradicionales. Tien dos dependencies separtaes por una muria medianera: per un llau la l.lariega y, per otru, la cuadra.

El percorríu pel muséu pue facese en combina cola visita a les otres brañes repartíes pela parroquia (Monterizu, Businán, Candanéu, Brañascardén, Aristébano y Silval.lana), asina como les muertes del castru de Manxelón y les esplotaciones mineres de dómina romana na sierra del Ouro.